НАПРЯМКИ ЗА УНАПРЕДЗОВАНЄ ПРАВОПИСНЕЙ НОРМИ РУСКОГО ЯЗИКА
Сажетак
Общи проблеми правописа руского язика мож ґруповац до трох ґрупох: 1. даванє предносци фонолоґийному або морфолоґийному принципу; 2. диялектизованє руского язика; 3. нєвикриштальовани приступ ґу странским словом. Понеже у Сербско-руским словнїку (Ramač et al., I 1995; II 1997) окончени одредзени правописни иновованя у одношеню на норму зоз Правописа руского язика (Кочиш 1971), а у Рускo-сeрбским слoвнїку (Ramač et al., 2010) и у одношеню на Сербско-руски словнїк, автор у роботи указує на розиходзеня у СРС и РСС и, анализуюци их, дава напрямки за їх превозиходзенє. Тоти напрямки инкорпоровани до новей правописней литератури ‒ Правописного словнїка руского язика (Fejsa, 2017a) и Правописа руского язика (Fejsa, 2019a).
Референце
Duličenko, A. D. (2009). Jugoslavo-Ruthenica II: roboti z ruskej filologiji i istoriji. Novi Sad: Filozofski fakultet, Ruske slovo. (Cyrillic)
Koporova, K. (red.) (2018). 20 rokіv vysokoškolјskoј rusinіstіky na Slovakіji / 20 rokov vysokoškolskej rusinistiky na Slovensku. Prjašіv: Prjašіvska unіverzіta v Prjašovі – Center jazykіv і kultur narodnostnych menšyn – Іnštіtut rusinjskoho jazyka і kultury. (Cyrillic)
Kosteljnik, H. (1923). Hramatika bačvanjsko-ruskej bešedi. Ruski Kerestur: RNPD. (Cyrillic)
Kočiš, M. M. (1971). Pravopis ruskoho jazika. Novi Sad: Pokrajinski zavod za vidavanje učebnjikoch. (Cyrillic)
Kočiš, M. M. (1972). Priručni terminološki rečnik srpskohrvatsko-rusinsko-ukrajinski / Priručni terminologijni slovnjik serbskohorvatsko-rusko-ukrajinski / Pidručnij terminolohičnij slovnik serbohorvats`ko-rus`ko-ukrajins`kij. Novi Sad: Ruske slovo. (Cyrillic)
Kočiš, M. M. (1974). Gramatika ruskoho jazika: fonetika – morfologija – leksika I. Novi Sad: Pokrajinski zavod za vidavanje učebnjikoch. (Cyrillic)
Medješi, H.−Fejsa, M. (2007). Pravopisni problemi ruskoho jazika u Vojvodini. U: A. Plišková (zost.) Jazyková kultúra a jaziková norma v rusínskom jazyku. Prešov: Prešovská univerzita v Prešove ‒ Ústav regionálnih a národnostných štúdií, 59‒65. (Cyrillic)
Medješi, H. (2008). Jazik naš nasuščni. Novi Sad: Družtvo za ruski jazik, literaturu i kulturu. (Cyrillic)
Medješi, H. (2012). Z červenim podcahnute. Novi Sad: Družtvo za ruski jazik, literaturu i kulturu. (Cyrillic)
Medješi H.−Fejsa M. (2012). Vojvodjanski Rusnaci: stan i perspektivi rozvoju u kulturi, jaziku i obrazovanju. U: A. Pliškova (red.) Studium Carpato-Ruthenorum 2012. Prešov: Prešovská univerzita v Prešove ‒ Ústav rusínskeho jazyka a kultúri, 19‒45. (Cyrillic)
Medješi, H. (2013). Z červenim precahnute. Novi Sad: Družtvo za ruski jazik, literaturu i kulturu. (Cyrillic)
Medješi, H. (2014). Z červenim vipravene. Novi Sad: Družtvo za ruski jazik, literaturu i kulturu. (Cyrillic)
Medješi, H. (2017). Z červenim dopisane. Novi Sad: Družtvo za ruski jazik, literaturu i kulturu. (Cyrillic)
Miz, R. (2011). Cerkovni liturgijno-liturgični leksikon. Novi Sad: Ruske slovo, Hrekokatoljicka parochija sv. Petra i Pavla. (Cyrillic)
Nadj, H. H. (1983). Lingvistični statji i rozpravi. Novi Sad: Ruske slovo. (Cyrillic)
Nadj, H. H. (1988). Prilohi do istoriji ruskoho jazika. Novi Sad: Ruske slovo. (Cyrillic)
Ramač, Ju. (1983). Leksika ruskoho jazika. Novi Sad: Univerzitet u Novim Sadze ‒ Filozofski fakultet ‒ Institut za pedagogiju ‒ Katedra za ruski jazik. (Cyrillic)
Ramač, Ju., Fejsa, M., Medješi, H. (1995). Srpsko-rusinski rečnik / Serbsko-ruski slovnjik I, A-Nj. Novi Sad: Univerzitet u Novim Sadze – Filozofski fakultet – Katedra za ruski jazik i literaturu, Družtvo za ruski jazik i literaturu. (Cyrillic)
Ramač, Ju., Fejsa, M., Medješi, H. (1997). Srpsko-rusinski rečnik / Serbsko-ruski slovnjik, II, O-Š. Beograd: Zavod za učebnjiki i nastavni sredstva, Univerzitet u Novim Sadze – Filozofski fakultet – Katedra za ruski jazik i literaturu i Družtvo za ruski jazik i literaturu. (Cyrillic)
Ramač, Ju. (2002). Gramatika ruskoho jazika. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. (Cyrillic)
Ramač, Ju. (2008). Problemi standardizaciji. U: A. Pliškova (red.) Rusin`skyj jazyk medžі dvoma kongresami. Prjašіv: Svіtovyj kongres Rusinіv, Іnštіtut rusin`skoho jazyka і kultury Prjašіvskoj unіverzіty, 92‒95. (Cyrillic)
Ramač, Ju., Timko-Djitko, O., Medješi, H., Fejsa, M. (2010). Rusko-serbski slovnjik / Rusinsko-srpski rečnik. Novi Sad: Univerzitet u Novim Sadze ‒ Filozofski fakultet ‒ Katedra za ruski jazik i literaturu, Zavod za kulturu vojvodjanskich Rusnacoch. (Cyrillic)
Segedi, K. (2006). Rusinisti-lingvisti. U: M. Fejsa (red.) Rusini / Rusnaci / Ruthenians (1745‒2005) I. Novi Sad: Filozofski fakultet ‒ Odsek za rusinistiku, IK Prometej, KPD DOK, 248‒252. (Cyrillic)
Skuban, M. (1975). Njedošljidnosci u našim jaziku (Co šicko ostalo njerišene zoz Pravopisom i Slovnjikom). Tvorčosc, 1, 28‒34. (Cyrillic)
Fejsa, M. (1985). Anglijski, englejski, anhlijski či ... Ruske slovo, 25. oktober 1985, 12. (Cyrillic)
Fejsa, M. (1992). Tri žridla problemoch u normovanju ruskoho jazika. Švetlosc, 2‒6, 150‒160. (Cyrillic)
Fejsa, M. (1996). Kocurizmi i norma. U: Ju. Tamaš, S. Sabo (red.) Rusnaci / Rusini 1745‒1995. Beograd, Novi Sad: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Filozofski fakultet ‒ Katedra za rusinski jezik i književnost, 95‒115. (Cyrillic)
Fejsa, M. (1999−2000). Djijeslova na sufiks -ira i odredzovanje vidovich odnošenjoch u ruskim jaziku. Studia Ruthenica, 7, 20‒24. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2000). Sposobi adaptovanja / adaptiranja / adaptirovanja djijeslovoch na sufiks -ira. Švetlosc, 1-2, 72‒84. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2007). Pravopisni problemi ruskoho яzika. Rusin, 5, 20‒22. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2012a). Stan i tendenciji unapredzovanja normi ruskoho jazika. Studia Slavica, XVI, 161‒173. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2012b). Cerkovnoslavjanski elementi i jich adaptacija u ruskim jaziku. U: J. Tamaš (red.) Veličina malich jezičkich, književnich, kulturnich i istorijskich tradicija. Novi Sad: Filozofski fakultet − Odsek za rusinistiku, 319‒330. (Cyrillic)
Fejsa, M. P. (2013). Development of the Ruthenian Language and Its Orthography Standards in Serbia. American Journal of Linguistics, 2 (1), 1‒7.
Fejsa, M. (2015). Lingvistični problemi južnorusinskej varijanti rusinskoho jazika. U: A. Plišková (zost.) Rusin`skyj lіteraturnyj jazyk na Slovakіji 20 rokіv kodіfіkacіji / Rusínsky spisovný jazyk na Slovensku 20. výročie kodifikácie / The Rusyn Literary Language in Slovakia 20th Anniversary of Its Codification: 4. Kongres rusinskoho jazika. Prjašіv: Prjašіvska unіverzіta v Prjašovі ‒ Іnštіtut rusin`skoho jazyka і kultury, 98‒114. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2016). Gu novomu pravopisu ruskoho jazika vojvodjanskich Rusnacoch. U: K. Koporova (red.) Dіnamіčny procesy v sučasnіj slavіstіcji. Prjašіv: Prjašіvska unіverzіta v Prjašovі ‒ Ustav rusinskeho jazyka a kultury, 40‒57. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2017a). Pravopisni slovnjik ruskoho jazika. Novi Sad: Filozofski fakultet ‒ Oddzeljenje za rusinistiku. http://digitalna.ff.uns.ac.rs/sadrzaj/2017/978-86-6065-419-1 (Cyrillic)
Fejsa, M. (2017b). Osavremenjavanje rusinskog pravopisa. Primenjena lingvistika, 18, 29‒42. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2017c). The Improvement of the Orthographic Rules in the Bachka-Srem Rusin Language. Rusin, 4 (50), 165‒178.
Fejsa, M. (2017d). Leksičke razlike u govoru Rusina Ruskog Krstura i Kucure. U: S. Gudurić (red.) Jezici i kulture u vremenu i prostoru 6. Novi Sad: Filozofski fakultet, 351‒359. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2018). Transliteracija rusinskich imena, prezimena i toponima na srpski jezik. U: S. Gudurić i B. Radić-Bojanić ured. Jezici i kulture u vremenu i prostoru VII/2. Novi Sad: Univerzitet u Novom Sadu, Filozofski fakultet, Pedagoško društvo Vojvodine, 223‒232. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2019a). Pravopis ruskoho jazika. Novi Sad: Filozofski fakultet ‒ Oddzeljenje za rusinistiku. http://digitalna.ff.uns.ac.rs/sadrzaj/2019/978-86-6065-520-4 (Cyrillic)
Fejsa, M. (2019b). Engleski uticaj na rusinski jezik / Anglijski upljiv na ruski jazik / The English Influence on the Ruthenian Language. Novi Sad: Filozofski fakultet ‒ Odsek za rusinistiku. http://digitalna.ff.uns.ac.rs/sadrzaj/2019/978-86-6065-515-0 (Cyrillic)
Fejsa, M. (2019c). Uticaj srpskog jezika na rusinski jezik / Upljiv serbskoho jazika na ruski jazik. Novi Sad: Filozofski fakultet ‒ Odsek za rusinistiku. http://digitalna.ff.uns.ac.rs/sadrzaj/2019/978-86-6065-526-6 (Cyrillic)
Fejsa, M., Šlemender, M. Anglijsko-ruski slovnjik (u rukopisu). (Cyrillic)
Čeljovski S. (2015). Menovnjiki ženskoho rodu chtori označuju žive (njeobjavena masterska robota). Novi Sad: Filozofski fakultet. (Cyrillic)
Koporova, K. (red.) (2018). 20 rokіv vysokoškolјskoј rusinіstіky na Slovakіji / 20 rokov vysokoškolskej rusinistiky na Slovensku. Prjašіv: Prjašіvska unіverzіta v Prjašovі – Center jazykіv і kultur narodnostnych menšyn – Іnštіtut rusinjskoho jazyka і kultury. (Cyrillic)
Kosteljnik, H. (1923). Hramatika bačvanjsko-ruskej bešedi. Ruski Kerestur: RNPD. (Cyrillic)
Kočiš, M. M. (1971). Pravopis ruskoho jazika. Novi Sad: Pokrajinski zavod za vidavanje učebnjikoch. (Cyrillic)
Kočiš, M. M. (1972). Priručni terminološki rečnik srpskohrvatsko-rusinsko-ukrajinski / Priručni terminologijni slovnjik serbskohorvatsko-rusko-ukrajinski / Pidručnij terminolohičnij slovnik serbohorvats`ko-rus`ko-ukrajins`kij. Novi Sad: Ruske slovo. (Cyrillic)
Kočiš, M. M. (1974). Gramatika ruskoho jazika: fonetika – morfologija – leksika I. Novi Sad: Pokrajinski zavod za vidavanje učebnjikoch. (Cyrillic)
Medješi, H.−Fejsa, M. (2007). Pravopisni problemi ruskoho jazika u Vojvodini. U: A. Plišková (zost.) Jazyková kultúra a jaziková norma v rusínskom jazyku. Prešov: Prešovská univerzita v Prešove ‒ Ústav regionálnih a národnostných štúdií, 59‒65. (Cyrillic)
Medješi, H. (2008). Jazik naš nasuščni. Novi Sad: Družtvo za ruski jazik, literaturu i kulturu. (Cyrillic)
Medješi, H. (2012). Z červenim podcahnute. Novi Sad: Družtvo za ruski jazik, literaturu i kulturu. (Cyrillic)
Medješi H.−Fejsa M. (2012). Vojvodjanski Rusnaci: stan i perspektivi rozvoju u kulturi, jaziku i obrazovanju. U: A. Pliškova (red.) Studium Carpato-Ruthenorum 2012. Prešov: Prešovská univerzita v Prešove ‒ Ústav rusínskeho jazyka a kultúri, 19‒45. (Cyrillic)
Medješi, H. (2013). Z červenim precahnute. Novi Sad: Družtvo za ruski jazik, literaturu i kulturu. (Cyrillic)
Medješi, H. (2014). Z červenim vipravene. Novi Sad: Družtvo za ruski jazik, literaturu i kulturu. (Cyrillic)
Medješi, H. (2017). Z červenim dopisane. Novi Sad: Družtvo za ruski jazik, literaturu i kulturu. (Cyrillic)
Miz, R. (2011). Cerkovni liturgijno-liturgični leksikon. Novi Sad: Ruske slovo, Hrekokatoljicka parochija sv. Petra i Pavla. (Cyrillic)
Nadj, H. H. (1983). Lingvistični statji i rozpravi. Novi Sad: Ruske slovo. (Cyrillic)
Nadj, H. H. (1988). Prilohi do istoriji ruskoho jazika. Novi Sad: Ruske slovo. (Cyrillic)
Ramač, Ju. (1983). Leksika ruskoho jazika. Novi Sad: Univerzitet u Novim Sadze ‒ Filozofski fakultet ‒ Institut za pedagogiju ‒ Katedra za ruski jazik. (Cyrillic)
Ramač, Ju., Fejsa, M., Medješi, H. (1995). Srpsko-rusinski rečnik / Serbsko-ruski slovnjik I, A-Nj. Novi Sad: Univerzitet u Novim Sadze – Filozofski fakultet – Katedra za ruski jazik i literaturu, Družtvo za ruski jazik i literaturu. (Cyrillic)
Ramač, Ju., Fejsa, M., Medješi, H. (1997). Srpsko-rusinski rečnik / Serbsko-ruski slovnjik, II, O-Š. Beograd: Zavod za učebnjiki i nastavni sredstva, Univerzitet u Novim Sadze – Filozofski fakultet – Katedra za ruski jazik i literaturu i Družtvo za ruski jazik i literaturu. (Cyrillic)
Ramač, Ju. (2002). Gramatika ruskoho jazika. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. (Cyrillic)
Ramač, Ju. (2008). Problemi standardizaciji. U: A. Pliškova (red.) Rusin`skyj jazyk medžі dvoma kongresami. Prjašіv: Svіtovyj kongres Rusinіv, Іnštіtut rusin`skoho jazyka і kultury Prjašіvskoj unіverzіty, 92‒95. (Cyrillic)
Ramač, Ju., Timko-Djitko, O., Medješi, H., Fejsa, M. (2010). Rusko-serbski slovnjik / Rusinsko-srpski rečnik. Novi Sad: Univerzitet u Novim Sadze ‒ Filozofski fakultet ‒ Katedra za ruski jazik i literaturu, Zavod za kulturu vojvodjanskich Rusnacoch. (Cyrillic)
Segedi, K. (2006). Rusinisti-lingvisti. U: M. Fejsa (red.) Rusini / Rusnaci / Ruthenians (1745‒2005) I. Novi Sad: Filozofski fakultet ‒ Odsek za rusinistiku, IK Prometej, KPD DOK, 248‒252. (Cyrillic)
Skuban, M. (1975). Njedošljidnosci u našim jaziku (Co šicko ostalo njerišene zoz Pravopisom i Slovnjikom). Tvorčosc, 1, 28‒34. (Cyrillic)
Fejsa, M. (1985). Anglijski, englejski, anhlijski či ... Ruske slovo, 25. oktober 1985, 12. (Cyrillic)
Fejsa, M. (1992). Tri žridla problemoch u normovanju ruskoho jazika. Švetlosc, 2‒6, 150‒160. (Cyrillic)
Fejsa, M. (1996). Kocurizmi i norma. U: Ju. Tamaš, S. Sabo (red.) Rusnaci / Rusini 1745‒1995. Beograd, Novi Sad: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Filozofski fakultet ‒ Katedra za rusinski jezik i književnost, 95‒115. (Cyrillic)
Fejsa, M. (1999−2000). Djijeslova na sufiks -ira i odredzovanje vidovich odnošenjoch u ruskim jaziku. Studia Ruthenica, 7, 20‒24. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2000). Sposobi adaptovanja / adaptiranja / adaptirovanja djijeslovoch na sufiks -ira. Švetlosc, 1-2, 72‒84. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2007). Pravopisni problemi ruskoho яzika. Rusin, 5, 20‒22. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2012a). Stan i tendenciji unapredzovanja normi ruskoho jazika. Studia Slavica, XVI, 161‒173. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2012b). Cerkovnoslavjanski elementi i jich adaptacija u ruskim jaziku. U: J. Tamaš (red.) Veličina malich jezičkich, književnich, kulturnich i istorijskich tradicija. Novi Sad: Filozofski fakultet − Odsek za rusinistiku, 319‒330. (Cyrillic)
Fejsa, M. P. (2013). Development of the Ruthenian Language and Its Orthography Standards in Serbia. American Journal of Linguistics, 2 (1), 1‒7.
Fejsa, M. (2015). Lingvistični problemi južnorusinskej varijanti rusinskoho jazika. U: A. Plišková (zost.) Rusin`skyj lіteraturnyj jazyk na Slovakіji 20 rokіv kodіfіkacіji / Rusínsky spisovný jazyk na Slovensku 20. výročie kodifikácie / The Rusyn Literary Language in Slovakia 20th Anniversary of Its Codification: 4. Kongres rusinskoho jazika. Prjašіv: Prjašіvska unіverzіta v Prjašovі ‒ Іnštіtut rusin`skoho jazyka і kultury, 98‒114. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2016). Gu novomu pravopisu ruskoho jazika vojvodjanskich Rusnacoch. U: K. Koporova (red.) Dіnamіčny procesy v sučasnіj slavіstіcji. Prjašіv: Prjašіvska unіverzіta v Prjašovі ‒ Ustav rusinskeho jazyka a kultury, 40‒57. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2017a). Pravopisni slovnjik ruskoho jazika. Novi Sad: Filozofski fakultet ‒ Oddzeljenje za rusinistiku. http://digitalna.ff.uns.ac.rs/sadrzaj/2017/978-86-6065-419-1 (Cyrillic)
Fejsa, M. (2017b). Osavremenjavanje rusinskog pravopisa. Primenjena lingvistika, 18, 29‒42. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2017c). The Improvement of the Orthographic Rules in the Bachka-Srem Rusin Language. Rusin, 4 (50), 165‒178.
Fejsa, M. (2017d). Leksičke razlike u govoru Rusina Ruskog Krstura i Kucure. U: S. Gudurić (red.) Jezici i kulture u vremenu i prostoru 6. Novi Sad: Filozofski fakultet, 351‒359. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2018). Transliteracija rusinskich imena, prezimena i toponima na srpski jezik. U: S. Gudurić i B. Radić-Bojanić ured. Jezici i kulture u vremenu i prostoru VII/2. Novi Sad: Univerzitet u Novom Sadu, Filozofski fakultet, Pedagoško društvo Vojvodine, 223‒232. (Cyrillic)
Fejsa, M. (2019a). Pravopis ruskoho jazika. Novi Sad: Filozofski fakultet ‒ Oddzeljenje za rusinistiku. http://digitalna.ff.uns.ac.rs/sadrzaj/2019/978-86-6065-520-4 (Cyrillic)
Fejsa, M. (2019b). Engleski uticaj na rusinski jezik / Anglijski upljiv na ruski jazik / The English Influence on the Ruthenian Language. Novi Sad: Filozofski fakultet ‒ Odsek za rusinistiku. http://digitalna.ff.uns.ac.rs/sadrzaj/2019/978-86-6065-515-0 (Cyrillic)
Fejsa, M. (2019c). Uticaj srpskog jezika na rusinski jezik / Upljiv serbskoho jazika na ruski jazik. Novi Sad: Filozofski fakultet ‒ Odsek za rusinistiku. http://digitalna.ff.uns.ac.rs/sadrzaj/2019/978-86-6065-526-6 (Cyrillic)
Fejsa, M., Šlemender, M. Anglijsko-ruski slovnjik (u rukopisu). (Cyrillic)
Čeljovski S. (2015). Menovnjiki ženskoho rodu chtori označuju žive (njeobjavena masterska robota). Novi Sad: Filozofski fakultet. (Cyrillic)
Објављено
17. 12. 2021.
Како цитирати
ФЕЙСА, Михайло.
НАПРЯМКИ ЗА УНАПРЕДЗОВАНЄ ПРАВОПИСНЕЙ НОРМИ РУСКОГО ЯЗИКА.
РУСИНИСТИЧНИ СТУДИЇ, [S.l.], v. 5, n. 5, p. 67-98, dec. 2021.
ISSN 2560-3612. Доступно на: <https://rusinisticnistudi.ff.uns.ac.rs/index.php/rs/article/view/78>. Датум приступа: 05 feb. 2025
doi: https://doi.org/10.19090/rs.2021.5.67-98.
Bрој часописа
Секција
Articles
